آشنایی با ویژگی انواع پارچه ها + مزایا و معایب جنس های مختلف

پارچه ها دارای دسته بندی های متفاوت با خصوصیات و کاربردهای متنوعی می باشند . شاید افرادی باشند که علی رغم علاقه به فعالیت در زمینه ی صنعت پوشاک ، آشنایی کافی با مبانی را نداشته و همچنین راغب به مطالعه مقالات تخصصی نیستند یا اینکه با وجود تجربه ی کافی ، نیاز به مروری شفاهی دارند تا از نقطه نظرات دیگران مطلع شوند.
یکی از مهمترین شاخه ها در صنایعی همچون پوشاک و نساجی که نقل محافل کاری فعالان می باشد ، پارچه و مشتقات آن می باشد . این موضوع به دلیل گستردگی دامنه از اهمیت بالایی برخوردار است . به همین منظور سعی کرده ایم تا با گردآوری مطالب مربوطه و دسته بندی آن این مبحث را مورد تحلیل قرار داده و از تجربیات و نقطه نظرات مخاطبان عزیز بهره مند شویم. همچنین برای دسترسی آسان به مطالب تخصصی تر روچی در زمینه پارچه لینک های مربوطه را گرد آوری کردیم و در ادامه قرار داده ایم .
با نگاهی کوتاه بر سیر تولید پارچه می توان پی برد که این صنعت دارای فنون و اصول سختی می باشد . تصویر زیر نشان دهنده فرآیند تولیدات پارچه در صنعت پوشاک می باشد.
دسته بندی ها و انواع
به طور کلی پارچه را با مقیاس های جنس الیاف و نوع بافت مورد بررسی قرار داده و دسته بندی می کنند که هر کدام از این موارد، کاربرد و خصوصیت پارچه را معین می سازد . در درجه های بعد طرح پارچه ، رنگرزی ، تکمیل و شاخص های دیگر نیز مورد بررسی قرار میگیرند ولی در اکثر مواقع، تلفیق دو شاخص اول(جنس الیاف و نوع بافت) است که ماهیت اصلی پارچه تشکیل می دهد. (در نتیجه داشتن دانش نسبی و آگاهی نسبت به این دو مورد برای تولید کنندگانی که با پارچه سرو کار دارند امری ضروری می باشد. )
در تصویر زیر نمای کلی از جنس الیاف و نوع بافت نشان داده شده است
جنس الیاف و نخ در پارچه
جنس الیاف شامل دسته های گیاهی ، مصنوعی ، سلولوزی ( بازیافته) ، حیوانی و معدنی می باشند که در مواقعی از ترکیب آنها استفاده می گردد ( تعادل در خصوصیات و قیمت ) به عنوان مثال پلی استر ویسکوز ، پلی استر پنبه ، آکریل پنبه و … از این نوع ترکیبات هستند . شایان ذکر است که این ترکیب ها هم می تواند در نخ ایجاد گردد و هم در هنگام بافت با یکدیگر مخلوط شوند.
دلیل استفاده از الیاف ترکیبی
هر نوع از الیاف دارای خصوصیات و معایبی می باشند . به عنوان مثال پنبه مقاومت بالاتری نسب به گوله شدن دارد ،و نفوذپذیری خوبی نسبت به هوا و آب دارد ، همچنین دارای لطافت بسیار خوبی نیز می باشد ولی در عین حال در زمینه آب رفت ، استحکام ، چروک شدن و دفورمه شدن نمره قابل قبولی ندارد . یا ویسکوز با وجود قیمت مناسب تر و خصوصیات مثبت فراوان ، از استحکام بسیار پایینی بهره می برد به همین دلیل به تنهایی مورد استفاده قرار نمیگیرد. در نقطه ی مقابل ، پلی استر با وجود معایب فراوان همچون نفوذ پذیری پایین و گولگی سطح لباس ، دارای نمره خوبی از لحاظ استحکام ، چروک پذیری ، قیمت و استفاده مکرر دارد.
ایجاد تعادل در قیمت ، خصوصیات و معایب پارچه از مهمترین دلایل استفاده از الیاف ترکیبی می باشد.
اسپان و فیلامنت
الیاف دارای دو دسته اصلی اسپان و فیلامنت می باشند . اسپان به نخ هایی گفته می شود که از لیف های قطعه قطعه شده تشکیل می شوند و نخ هایی با الیاف یکسره ، فیلامنت نامیده می شود . به عنوان مثال نخ های ابریشم یا لاکرا فیلامنت محسوب می گردند . معمولا فیلامنت ها برای تولیدات خاص تر مورد استفاده قرار می گیرند (مانند لباس ورزشی ) و یا در بافت با الیاف اسپان ترکیب و بافت می شوند .
لاکرا و پارچه های لاکرا کش
لاکرا نوعی فیلامنت (الیاف یکسره ) محسوب گشته که دارای حالت الاستیکی ( کششی ) می باشد و برای ایجاد حالت کشسانی در پارچه ، همراه با دیگر نخ ها بافت می گردد.
- نخ های ویسکوز (خالص) به دلیل استحکام پایین با لاکرا بافت می گردند.
- برخی از پارچه ها به صورت یک درمیان بافته می شوند که بدون لاکرا ، حالت کشسانی دارند.
مرسریزه چیست؟
پارچه های پنبه ای به غیر از خصوصیات مثبت ، دارای معایبی نیز می باشند . آبرفت زیاد ، دفورمه شدن ، کج شدن بافت در یکرو و … از این معایب محسوب می گردد. یکی از راه حل های رفع آنها انجام عملیات مرسرایز روی نخ می باشد. این عملیات که با کشیدن الیاف و اضافه نمودن سود (برای تثبیت) همراه است باعث تثبیت و استحکام بیشتر در پارچه می گردد و و سطح پارچه را سیقلی تر نمایان می سازد . (مقطع الیاف پنبه حالت تو رفته و کج دارند و با کشیده شدن لیف ، به دایره بیشتر نزدیک می شوند . تصاویر زیر نشان دهنده ی تفاوت قبل و بعد مرسرازینگ می باشند.)
نوع بافت در پارچه ها
بافت پارچه ها به سه دسته ی تاروپودی ، حلقوی و بی بافت تقسیم می گردد . که هر کدام از این دسته ها نیز دارای شاخه های متعددی می باشند . در تصویر زیر بافت تاری پودی و دو نوع از بافت حلقوی را به نمایش در آورده ایم.
بافت تاروپودی(weaving)
پارچه های تار و پودی، بدون گره و با روی هم قرار گرفتن تار و پود بافته می شوند. این نوع از بافت دارای سه دسته پایه ای هستند که شامل بافت تافته ( ساده ) بافت سرجه (جناغی) و ساتن می باشند و هر کدام مشتقات متعددی دارند . تصویر زیر نشان دهنده ی فرم کلی این سه نوع بافت می باشد.
بافت حلقوی (knitting)
این نوع از بافت ، متشکل از دو دسته ی حلقوی تاری و حلقوی پودی هستند که در صنعت پوشاک بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.
حلقوی تاری : این نوع بافت دارای بافت مستحکم تری می باشد و به نسبت حلقوی پودی انعطاف پذیری کمتری دارد . موارد استفاده ی آن را می توان در لباس های ورزشی ، پارچه های توری یا بدنه برخی از کفش ها مشاهده نمود .
حلقوی پودی: با ماشین های بافندگی تخت باف و گردباف بافته می شوند که گاها تریکو یا کشباف نیز نامیده می شوند . یکرو (jersey) دورو (interlock) ریب (rib) جودون (pique) ، دورس (terry) و … از این نوع پارچه ها محسوب می گردند. در تصویر زیر تفاوت پشت و رو و نحوه تشخیص جهت پارچه های حلقوی پودی نشان داده شده است.
4 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام پارچه خوب وباکیفیت میخوام برای پیراهن مردانه وهمچنین باقیمت مناسب …ازکچا پیداکنم؟
لینک راهنمای جامع پارچه شاید کمکتون کنه
با اینکه یه کمی تخصصی بود ولی خیلی خوب بود
ممنون از همراهیتون