معرفی روش های مدرن ریسندگی الیاف
فرایند تولید نخ از الیاف را ریسندگی می گویند و روش های متعددی اعم از سنتی و مدرن برای آن وجود دارد. در سال های اخیر فناوری های نوین، روش ها و سیستم های ریسندگی پیشین را دستخوش تحولات چشمگیر و قابل ملاحظه ای کرده اند. سیستم های جدید ریسندگی برای بهینه سازی مصرف انرژی و سرعت بیشتر در حال جایگزین شدن با روش رینگ هستند. روش رینگ قدیمی ترین سیستم ریسندگی است که در آن دسته ای از الیاف موازی وارد قسمت کشش شده و پس از گذشتن از آن این الیاف نازکتر می شوند. این دسته الیاف با عبور از غلطک تاب داده شده و به دور بسته نخ پیچیده می شوند. این فرآیند سرعت پایینی دارد ولی نخ هایی که به این روش تولید می شوند کیفیت بالایی خواهند داشت. همچنین تولید نخ به این روش کمی گران تر از روش های مدرن است.
روش های مدرن ریسندگی الیاف
روش ریسندگی ایرجت(Air jet)
روش ریسندگی ایرجت ریسندگی توسط کشور ژاپن و در سال 1982 به بازار معرفی شد و تکنولوژی آن در چند سال اخیر پیشرفت چشمگیری داشته است که از مهمترین مزایای آن می توان به سرعت بالای تولید اشاره کرد. در این دستگاه از جریان هوا برای تابیدن نخ استفاده می شود و فشار هوا در تعامل با الیافی که وارد آن می شوند، نخ را تولید می کنند. این دستگاه یک بخش مرکزی و یک بخش دورپیچ دارد که قسمت دورپیچ بخش مرکزی را احاطه کرده و استحکام نخ را بالا می برد.
مزایای روش ریسندگی ایرجت
• سرعت بالای ریسندگی نسبت به روش های قدیمی
• صرفه جویی در مصرف انرژی
• تولید نخ های با مقاومت بالا در برابر پرز دادن
• مقاومت در برابر آبرفت و چروکیدگی کمتر
• امکان ترکیب و ریسندگی مجدد با مواد دیگر مانند الیاف مصنوعی و کتان
معایب روش ریسندگی ایرجت
• برای تولید نخ با الیافت کوتاه مانند پنبه مناسب نیست.
• برای تولید نخ های ضخیم با نمره بالا مناسب نیست.
• استحکام کششی نخ های تولید شده به روش ایرجت از نخ های تولید شده به روش رینگی و چرخانه ای کمتر است.
روش ریسندگی چرخانه ای، اپن اند یا روتور
این روش از سال 1969 معرفی شده است ولی تا به امروز پیشرفت بسیاری داشته است و سرعت آن از 3000 دور در دقیقه به 150000 دور در دقیقه رسیده است. در این روش یک دسته الیاف توسط یک غلتک باز شده و از هم جدا می شوند. این الیاف باز شده به سمت روتور در حال چرخش فرستاده می شود و با چرخش روتور، نخ تاب لازم را به دست می آورد. پس از آن انتهای نخ از مقابل روتور به سمت بیرون کشیده شده و روی یک بسته نخ پیچیده می شود. سرعت تولید نخ در این روش تا 200 متر بر دقیقه نیز می رسد. محدودیت های فنی که در ماشین های رینگ وجود دارد، مانع از افزایش سرعت می شود و در نتیجه حجم تولید را کاهش می دهد. اگر سرعت تولید افزایش پیدا کند، قسمت های مختلف ماشین رینگ که شامل غلتک، شیطانک، دوک و سایر قطعات متحرک هستند، دچار ایراد فنی می شوند و ممکن است از کار بیافتند. در نتیجه برای افزایش سرعت نیاز به دستگاه ها و روش های جدید است که قسمت های فنی و مکانیکی کمتری داشته باشند.
مزایای روش ریسندگی چرخانه ای
• سرعت بالاتر ریسندگی تا 10 برابر بیشتر از روش رینگ
• ارزان تر کردن فرایند تولید پارچه
• نیاز به نیروی کار کمتر
• قابلیت رنگ پذیری، نفوذ هوا و آب بالاتر و پرزدهی کمتر
معایب روش ریسندگی چرخانه ای
• برای تولید نخ های ظریف مناسب نیست.
• هزینه اولیه بالایی دارد.
• نخ ها با الیاف درجه پایین تولید می شوند.
روش ریسندگی ورتکس
یکی از سیستم های نوین و پیشرفته تولید نخ روش ریسندگی ورتکس است. این روش در سال 1997 توسط کشور ژاپن و بعد از روش ریسندگی ایرجت ارائه شد. در واقع می توان گفت این روش نمونه تکمیل شده و پیشرفته تر روش ایرجت است. در این روش، نخ در تیوپی استوانه ای که ورتکس نامیده می شود با جریان هوا تولید می شود. در روش ورتکس از هیچ ماشین چرخانه و جزء مکانیکی برای چرخش در سرعت بالا استفاده نمی شود و در واقع پیچش الیاف و تولید نخ با جریان بسیار سریع هوای عبوری از استوانه ورتکس ایجاد می شود. سیستم ورتکسIII 870 با سرعت تولید 500 متر بر دقیقه را می توان به عنوان سریعترین دستگاه ریسندگی معرفی کرد که سرعتی 20 برابر بالاتر از روش ریسندگی رینگ و 3 برابر بیشتر از روش چرخانه ای دارد
مزایای روش ریسندگی ورتکس
• سرعت بالای تولید تا 500 متر در دقیقه
• صرفه جویی در مصرف انرژی و نیروی کار
• حذف بخش های چرخانه و رینگ برای تولید نخ و کم شدن هزینه های تولید
• پرزدهی ناچیز و بسیار کم در نخ تولید شده به روش ورتکس
• مناسب برای حوله و لباس های ورزشی به دلیل جذب بالای رطوبت
• گلوله نشدن نخ تولید شده به این روش
عیب روش ریسندگی ورتکس
استحکام نخ ورتکس کمتر از نخ رینگ می‌باشد.
روش ریسندگی اصطکاکی
در روش اصطکاکی عموماً از ماشینی به نام DREF2 استفاده می شود که قادر به تولید الیاف طبیعی، مصنوعی و یا ترکیب آن ها با هم است. در این روش از یک درام کاردینگ دوار برای باز کردن الیاف از هم استفاده می شود. این الیاف با نیروی گریز از مرکز از درام جدا شده و با عبور از دو درام چرخان، نخ را با روشی مشابه سیستم چرخانه ای یا روتور بر روی یک بوبین استوانه ای می پیچد. وزن هر بوبین پس از پیچیدن نخ حدود 6 تا 8 کیلوگرم است که توسط ماشین های بافندگی مورد استفاده قرار می گیرد. معمولاً این روش را برای تولید نخ با نمره 1 تا 25 به کار می گیرند که نخ های ضخیم برای تولید پتو، حوله و سایر منسوجات ضخیم استفاده می شوند. این دستگاه قادر است برای تولید نخ های مقاوم تر یک نخ مغزی بین الیاف قرار دهد و الیاف را به دور آن بتاباند.
مزایای روش ریسندگی اصطکاکی
• سرعت بالای تولید
• نصف شدن هزینه تولید نسبت به روش رینگ
• تولید نخ با کیفیت بالا و مشابه روش رینگ
• تولید نخ نرم
معایب روش ریسندگی اصطکاکی
• استحکام کمتر نخ های اصطکاکی نسبت به نخ های چرخانه ای
• مصرف زیاد هوا
• عدم یکنواختی در نخ و پیدا شدن عیوب با افزایش سرعت تولید
روش ریسندگی کامپکت یا فشرده
کامپکت در واقع نمونه روش اصلاح شده و پیشرفته ریسندگی رینگی است. در روش ریسندگی کامپکت از نیروی آیرودینامیک برای متراکم کردن الیاف پس از کشش، استفاده می شود. در این روش از مکش هوا برای متراکم کردن الیاف در قسمت کشش استفاده می شود و مثلث ریسندگی که در روش رینگی وجود دارد حذف شده است.
مزایای روش ریسندگی کامپکت
• درهم تنیدگی بیشتر نسبت به نخ رینگ
• استحکام بیشتر و ازدیاد طول نخ نسبت به نخ رینگ
• ساختار نرم و پرزدهی بسیار کم
معایب روش ریسندگی کامپکت
• نیاز به تاسیسات جدید
• هزینه اضافه برای تولید نخ هایی با نمرات ضخیم تر
روش ریسندگی سایرو یا دولا
هدف از ابداع این روش که در دهه 70 میلادی ارائه شد، این بود که به جای ریسندگی دو نخ به صورت مجزا و دولایه کردن آن، دو فیتیله را در قسمت کشش الیاف در کنار هم قرار دهند. الیاف ها تا قبل از تاب خوردن و یکی شدن جدا نگه داشته می شوند؛ زیرا در صورت پیچ خوردن، نخ های الیاف از هم جدا هستند و می توان به راحتی الیاف دارای مشکل را شناسایی کرد. روش سایرو در صنعت ریسندگی محبوبیت خیلی بالایی ندارد ولی کسانی که نیاز به تولید نخ های پنبه ای بسیار ظریف و نخ های بدون پرزدهی دارند، این روش را به کار می گیرند. اگر این روش با روش کامپکت ترکیب شود نتیجه بهتری حاصل می شود.
مزایای روش ریسندگی سایرو
• تولید نخ هایی با پرز کمتر و فشردگی بیشتر
• تولید نخ های پنبه ای بسیار ظریف
معایب روش ریسندگی سایرو
• بالانس نبودن نخ که در پارچه نمایان می شود.
• کشش کمتر نخ نسبت به سایر نخ ها
مطالب تکمیل کننده:
“ریسندگی چیست؟ معرفی مراحل انجام ریسندگی”
“صفر تا 100 فرایند تولید پارچه به چه صورت است؟”
“بافندگی چیست؟ همه چیز در رابطه با بافندگی”
نتیجه گیری
بیشترین نوآوری ها در زمینه ریسندگی با هدف بهبود نرخ تولید ایجاد می شود و صنعت نساجی به دنبال روش های جدیدی برای تولید بسته های بزرگ تر، با کیفیت تر و با سرعت بسیار بالاتری نسبت به روش های قدیمی است. یکی از روش های اولیه که روش ریسندگی رینگ نام دارد، سرعت کم ولی نخ با کیفیت بالا تولید می کند. کشورهای مختلف از نیمه دوم قرن بیستم روش های مختلفی را به صنعت نساجی معرفی کردند که برخی از آن ها موفق و برخی با محبوبیت کمتری مواجه شدند. روش کامپکت سیستم اصلاح شده و پیشرفته رینگ است که توسط کارخانجات ریسندگی بکار گرفته می شود. روش چرخانه ای نیز تا 10 برابر سرعت بیشتری نسبت به روش رینگ دارد. روش ایرجت یکی از روش های نوین است ولی روش ورتکس نمونه کامل تر و پیشرفته تر آن است و سرعت تولید را تا 500 متر بر دقیقه افزایش داده است که می توان از آن به عنوان سریع ترین روش ریسندگی یاد کرد. برخی روش ها مانند سایرو محبوبیت بالایی ندارند ولی برای اهداف خاص مانند تولید نخ های پنبه ای بسیار ظریف توسط برخی کارخانجات به کار گرفته می شوند. روش های ریسندگی مدرن با توجه به نیاز کارخانجات به تولید نخ با نمره های مختلف، به کار گرفته می شوند.
منابع
دیدگاهتان را بنویسید