صنعت نساجی چیست؟ معرفی صنعت نساجی در ایران و جهان
از قدیمیترین و بزرگترین صنایع در ایران صنعت نساجی است که از قدیم نقش مهمی را در شکل گیری اقتصاد مردم و همچنین اشتغال زایی ایفا میکرد. صنعت نساجی ایران در سبک زندگی و فرهنگ مردم هم نقش مهمی داشته و در طول تاریخ در زندگی اجتماعی و اقتصادی آنها به عنوان یک ستون اصلی در تجارت معرفی میشد.
صنعت نساجی ایران در حال حاضر زنجیرهای گسترده از تولید نخ و الیاف تا پارچه و همچنین فرش را بر عهده دارد. با وجود چالشهای فراوانی که در مسیر آن وجود دارد ظرفیت زیادی برای توسعه خواهد داشت و نقش مهمی در زمینههای اشتغال زایی و ارزش آفرینی خواهد داشت. در معرفی صنعت نساجی ابعاد اقتصادی و فرهنگی آن و چشماندازهای آینده آن در ایران بررسی خواهد شد.
معرفی صنعت نساجی
اگر برای شما هم سوال است که صنعت نساجی چیست به طور خلاصه دنیایی از الیاف و مواد بوده که بسیار هم گسترده است. در صنعت نساجی تولید انواع مواد نساجی از الیاف اولیه تا محصولات نهایی صورت میگیرد. با گذشت زمان و پیشرفت در تکنولوژی این صنعت به سمت استفاده بهینه از منابع و کاهش ضایعات رفته است. صنعت نساجی نقش زیادی در ایجاد اشتغال، تقویت اقتصاد ملی و تامین نیازهای جامعه داشته است. در معرفی صنعت نساجی به صورت تخصصیتر از صنعت نساجی به سه بخش ریسندگی، بافندگی و تکمیل میرسیم.
در بخش ریسندگی تبدیل الیاف به نخ صورت گرفته و سپس نخها پایه تولید محصولات نساجی خواهند شد. در مراحل بعدی با بافندگی محصولات متنوعی ایجاد شده و در مرحله آخر یا تکمیل مراحل شستشو، چاپ، سفیدگری و سایر مراحل مربوط به آن انجام میشود. با پیشرفت ماشین آلات نساجی تولید باکیفیتتری در منسوجات هوشمند ایجاد شده که به بهبود کیفیت جوامع و افزایش رفاه آنها کمک شایانی میگردد.
جایگاه صنعت نساجی در ایران
اگر بخواهیم در مورد جایگاه صنعت نساجی در ایران صحبت کنیم باید بگوییم که در ایران صنعت نساجی از تاثیرگذارترین و قدیمیترین بخشهای تولیدی با ریشههای هزاران ساله بوده و با فرهنگ، سبک زندگی و البته اقتصاد مردم پیوندی دیرینه و عمیق دارد. از شواهد باستان شناسان که از رنگ نساجی، بافت منسوجات و تمدنهای کهن در ایران روایت کرده است جایگاه صنعت نساجی در ایران مشخص شده که نشان دهنده هویت تاریخی و هنری ایران و یک فعالیت اقتصادی مهم محسوب میشود. در طول زمان صنعت نساجی در ایران بن بستهای فراوانی را به خود دیده است. از جمله این موارد رقابت با محصولات وارداتی، کمبود سرمایه گذاری و فرسوده بودن ماشین آلات نساجی هستند.
صنعت نساجی در ایران دارای ارزش افزوده بالایی بوده و در بخش ایجاد اشتغال هم سهم زیادی داشته است. البته باید بدانید که در حال حاضر در صنعت نساجی در رده کشورهای برتر قرار نداشته و از پارچههای موردنیاز خودش را، از خارج وارد میکند. این منسوجات تولیدی در ایران اگرچه با کیفیت منسوجات وارداتی برابری میکند؛ ولی در بازار به آن کم توجهی شده و با اینکه پارچههای خارجی گران قیمت تر هستند بیشتر متقاضی دارند.
یکی از راههایی که بتوان این صنعت را نجات داد این است که از تجهیزات جدید استفاده شود و با آزادسازی تجاری و حمایت بخش خصوصی از خروج ارز جلوگیری گردد. در مقابل وضعیت صنعت نساجی در جهان با استفاده از فناوری پیشرفته و نوین و بهره گیری از منسوجات پیشرفته، تحولی بزرگی ایجاد کرده است.
نقش مهم صنعت نساجی در توسعه اقتصاد ایران
نقش مهم صنعت نساجی در زنجیره تولید و ایجاد اشتغال زایی را نباید نادیده گرفت. از موتورهای مهم توسعه اقتصادی صنعت نساجی بوده که در بخشهای مانند مراحل تولید پارچه، الیاف، رنگرزی، پوشاک و فرش سهم بالایی در تقویت اقتصادی کشور دارد. در معرفی صنعت نساجی باید بگوییم که این صنعت از معدود صنایعی بوده که در هر شهر کم جمعیت هم امکان توسعه دارد و باعث ایجاد شغلهای جدید و کاهش مهاجرت به شهرهای بزرگ خواهد شد. سرمایه گذاری در این صنعت نتیجه ایجاد رشد پایدار و افزایش توان صادراتی منسوجات به سایر کشورها و بهبود اقتصادی ایران را خواهد داشت.
جایگاه ایران در صنعت نساجی جهان
در زمینه نساجی و صادرات آن باید بگوییم که در حدود 50 کشور کار صادرات منسوجات بالایی به سراسر جهان دارند که ارزش آن در حدود بالاتر از یک میلیارد دلار است و متاسفانه ایران در میان این کشورها جایگاهی ندارد. صنعت نساجی در ایران پتانسیل بالایی برای رشد و رسیدن به صنعت جهانی نساجی را دارد ولی به دلایلی که در ادامه خواهیم گفت سود دهی کافی را نخواهد داشت.
تا اینجای مقاله متوجه شدیم که منسوجات چیست و در ادامه از دلایلی که باعث شده صنعت نساجی در ایران افت شدید پیدا کند این است که تحریمهای شدید علیه ایران اعمال شده و برنامه ریزی درستی از سمت مدیران مربوطه برای اصلاح راه ایجاد نشده است.
در صورت حمایت دولت از این صنعت بازار صنعت نساجی ایران هم قابلیت صادرات را خواهد داشت. در توصیف بیشتر این صنعت باید عنوان کنیم که سالانه نزدیک به 20 میلیارد دلار مصرف محصولات نساجی است که با برنامه ریزی دقیق و حمایتهای صحیح میتوان از خروج سالانه ارز از کشور جلوگیری کرد. تحریمهای شدید، واردات بی رویه منسوجات به ایران، نداشتن برنامه صحیح در حمایت از تولیدکنندگان، افزایش هزینه تولید و بسیاری محدودیتهای دیگر باعث شده است که جایگاه صنعت نساجی در ایران دچار مشکلات عدیده ای باشد.
صنعت نساجی امروز ایران
در انتهای مقاله متوجه شدیم که صنعت نساجی چیست و با معرفی آن دریافتیم که این صنعت در ایران دچار چالشهای زیادی شده است. از فرسودگی ماشین آلات و یا نبود و کمبود قطعات یدکی این ماشین آلات و عدم حمایت از این صنعت مشکلاتی بزرگ هستند که بر سر راه این صنعت قرار گرفتهاند. صادرکنندگان منسوجات به دلیل قدرت پایین مردم از جنسهای کیفیت پایین استفاده میکنند و آنها هم دچار چالشهای بزرگی هستند.
صنعت نساجی از محرکهای خوب اقتصاد هر کشور بوده که در حال حاضر در وضعیت بازار صنعت نساجی و پوشاک در وضعیت خوبی به سر نمیبرد. تحریمهای صورت گرفته بر صنعت نساجی اگر باعث افزایش خودکفایی، بهینه سازی در فرایند تولید و اصلاح ساختار صادراتی شود تاثیرات مهمی در بهبود و رشد اقتصاد ایران میگذارد.
ایرانیان با حمایت از منسوجات ایرانی و تولیدات داخلی باعث میشوند تا از خروج میلیاردها دلار ارز از کشور جلوگیری گردد و به اقتصاد کشور کمک شایانی خواهد شد.
راهکارهای پیشنهادی بهبود و پیشرفت بیشتر صنعت نساجی
سوالات متداول
چرا صنعت نساجی در ایران پراهمیت است؟
به دلیل اینکه قدمتی تاریخی و چند هزارساله در فرهنگ و هنر ایرانی دارد.
صنعت نساجی در اقتصاد ایران چه سهمی دارد؟
صنعت نساجی از بخشهای مهم اشتغال زایی و از پایههای مهم اقتصاد در ایران به شمار میرود.
مهمترین چالش در صنعت نساجی ایران چیست؟
مهمترین چالش در صنعت نساجی ایران رقابت با محصولات وارداتی ارزان و نیاز شدید به نوسازی ابزارآلات و تجهیزات مهم در این صنعت است.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
1 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
تشکر ویژه از این مقاله عالی