خامه دوزی چیست؟ + معرفی کاربردها و پارچه های مناسب خامه دوزی

هنرمندان همیشه راه‌هایی برای تبدیل کردن وسایل ساده و بی‌رمق به آثار هنری بسیار زیبا پیدا می‌کنند. در این میان هنر گلدوزی و خامه دوزی ، هنری جهانی شناخته می‌شود که با استفاده از آن‌ها می‌توان لباس‌های مختلف و یا اکسسوری‌های خانگی را زیباتر و به‌عنوان یک اثر هنری به نمایش گذاشت.

هنر خامه دوزی در فرهنگ‌های تمام جهان رایج است و می‌توان آن را به‌عنوان یکی از صنایع دستی جهانی و محبوب برشمرد. هنری منحصربه‌فرد و جذاب برای نشان دادن جزییات و تبدیل سادگی و روزمرگی‌ها به هنری چشم‌نواز که با نمایش آن می‌توانید به خلاقیت خود افتخار کنید.

با توجه به جذابیت این هنر دستی، در این مطلب از روچی قصد داریم زوایای مختلف این هنر را بررسی کنیم. همچنین در ادامه انواع پارچه خامه دوزی را معرفی می‌کنیم تا بتوانید با اطلاعات کامل این هنر جذاب و زیبا پیش بگیرید.

آشنایی 0 تا 100 با هنر خامه دوزی

هنر خـامه دوزی را می‌توان هنری جهانی دانست. البته در تمام جهان، این هنر با نام خامه دوزی شهرت ندارد و بیشتر با عنوان گلدوزی و ابریشم دوزی شناخته می‌شود و دسته‌بندی‌های متفاوتی برای آن در نظر می‌گیرند. اما در کشور ما، این هنر سابقه‌ای طولانی دارد و زنان هنرمند ایرانی با استفاده از وسایل ساده‌ای مانند نخ ابریشمی و پارچه، اقدام به زیباتر کردن محیط اطراف خود، لباس‌های سنتی و کالاهای خانگی می‌کردند.

این هنر با نام خامه دوزی شهرت ندارد و بیشتر با عنوان گلدوزی و ابریشم دوزی شناخته می‌شود و دسته‌بندی‌های متفاوتی برای آن در نظر می‌گیرند.

خامه دوزی چیست؟

خامه در فرهنگ لغت ایرانی به معنای ابریشم و نخ با تاب و پیچش کم شناخته می‌شود. همچنین خامه دوزی به معنای نوع خاصی از گلدوزی روی پارچه است که با استفاده از نخ ابریشم نتابیده انجام می‌شود. ابن هنر شباهت‌های زیادی به هنر سوزن‌دوزی بلوچی دارد. علاوه بر آن، گستره این هنر فقط مختص لباس‌های سنتی نیست.

در این هنر با ایجاد بافت‌هایی از نخ و سوزن به‌صورت زیگزاک روی پارچه، طرح‌های هندسی زیبایی خلق می‌کنید و در کنار آن می‌توانید تصاویر مختلفی مانند ستاره و با سایر اشکال هندسی را در رنگ‌ها، طرح‌ها و اندازه‌های مختلف ترسیم کنید.

خامه در فرهنگ لغت ایرانی به معنای ابریشم و نخ با تاب و پیچش کم شناخته می‌شود.

با استفاده از هنر خامـه دوزی می‌توان بسیاری از اکسسوری‌های پارچه‌ای که در اطراف خود می‌بینید، تزیین کنید و آن را از سادگی بیرون بیاورید؛ به‌طوری‌که تبدیل به یک ابزار گران‌قیمت و فاخر شود. این هنر به شما کمک می‌کند که انواع مانتوهای مجلسی را تزیین کنید، رو کوسنی بدوزید و یا اینکه روتختی، سجاده و یا رومیزی و رانر زیبا برای میز ناهارخوری آماده کنید.

به‌هرحال دست شما در این هنر کاملا باز است و هیچ محدودیتی ندارید. فقط کافی است که پارچه خامـه دوزی مناسب و نخ ابریشمی در اختیار داشته باشید و کمی خلاقیت و هنر را چاشنی کار کنید. بعدازآن می‌بینید که زیباتر کردن محیط اطراف کار سختی نیست.

پارچه خامـه دوزی باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟

پارچه مناسب خامه دوزی — پارچه خامه دوزی شده

برای انجام این هنر جذاب بیش از هر چیز باید به ابرازهای کار توجه کنید که از متریال باکیفیت و مرغوب تهیه شده باشد. یکی از مهم‌ترین این ابزارها، پارچه خامه دوزی است. با توجه به اینکه این هنر روی پارچه انجام می‌شود، به‌طور مداوم باید از نخ و سوزن استفاده کرد تا نقشی جدید روی پارچه خلق شود.

برای مطالعه بیشتر، مطلب ” آشنایی با انواع سوزن ” را مطالعه کنید.

به همین دلیل انتخاب پارچه خامـه دوزی اهمیت زیادی دارد و از هر نوع پارچه‌ای با متریال مختلف نمی‌توان برای این کار استفاده کرد. در حالت کلی پارچه خامه دوزی بهتر است از جنس کتان باشد تا انجام خامه دوزی روی آن سریع‌تر و راحت‌تر باشد.

برای مطالعه بیشتر، مطلب ” آشنایی کامل با پارچه کتان ” را از دست ندید!

برای انجام هنر جذاب خامه دوزی، بیش از هر چیز باید به ابرازهای کار توجه کنید که از متریال باکیفیت و مرغوب تهیه شده باشد.

البته در برخی موارد برای خامه‌دوزی‌های لوکس از پارچه ابریشمی نیز استفاده می‌شود؛ ولی در نظر داشته باشید که کار کردن روی این نوع پارچه نیاز به دقت بسیار زیاد و حوصله فراوان دارد. علت این مسئله حساسیت بافت پارچه ابریشم است و احتمال نخ کش شدن پارچه بیشتر است.

اما پارچه کتان به دلیل بافت منسجم و محکمی که دارد به‌راحتی نخ کش نمی‌شود. از سوی دیگر بافت آن درست است و می‌توان از خانه‌های بافت به‌عنوان راهنمای کار استفاده کرد. درنتیجه انجام خامه دوزی روی پارچه کتان با سرعت و سهولت بیشتر قابل انجام است.

برای انتخاب پارچه می‌توانید از پارچه‌هایی با بافت طبیعی مانند پارچه نخی، ابریشمی، کتان و یا پشم استفاده کنید. این پارچه‌ها دارای بافت نرمی هستند و درعین‌حال استحکام خوبی دارند و روی کیفیت و مرغوبیت کار هنری شما تاثیر مستقیم می‌گذارند. پیشنهاد میکنیم برای خرید پارچه کتان، فروشگاه اینترنتی روچی را بررسی کنید.

علاوه بر آن، بافت این پارچه‌ها به‌صورت الیاف افقی و عمودی است و حرکت سوزن را راحت‌تر می‌کند. این پارچه‌ها دارای تار و پودی قابل مشاهده هستند و خانه‌بندی آن‌ها کاملا مشخص است. به همین دلیل خیلی راحت‌تر می‌توانید خامه دوزی را انجام دهید.

اما پارچه‌های با بافت مصنوعی آسیب‌پذیری بالایی دارند. به‌طور مثال چندین بار وارد کردن سوزن در بافت پارچه می‌تواند به بافت آن آسیب وارد کند و حتی دچار پارگی شود. درنتیجه تمام تلاش شما برای انجام خامه دوزی به هدر می‌رود.

مطالب مشابه:

نکات مهم درباره پارچه خامه دوزی

آبرفت پارچه مهم است!

اگر قصد دارید روی پارچه دیگری کار خامه دوزی را انجام دهید، قبل از هر چیز پارچه را یکبار بشویید تا اگر پارچه آبرفتی دارد، از بین برود. در این صورت بعد از انجام کار و شستشوی آن، طرح‌های کارشده روی پارچه جمع نمی‌شود و منظره بدی به خود نمی‌گیرد. درعین‌حال تمام زحمات شما برای این هنر زیبا نیز به هدر نمی‌رود.

در صورتی که نمیدانید آبرفت چیست، مطلب کامل ما با موضوع ” آبرفت پارچه و لباس ” را بررسی کنید.

در شستشو حواستان باشد!

بهتر است پارچه خامه دوزی شده را با ماشین لباسشویی شستشو ندهید. این کار به‌شدت روی مرغوبیت و کیفیت کار شما تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین در صورت نیاز به شستشو، لباس کارشده با هنر خامه دوزی را با دست و خیلی آرام شستشو دهید تا زیبایی و کیفیت خود را از دست ندهد. همچنین در نظر داشته باشید که شستشوی مداوم این نوع پارچه می‌تواند حالت آهار آن را به‌مرور از بین ببرد و زیبایی و جذابیت اولیه را نداشته باشد.

برای مطالعه بیشتر، مطلب ” نکات مهم در شستشو لباس ” را حتما مطالعه کنید.

همیشه قبل از شروع خامه دوزی، پارچه مورد نظر خود را یکبار بشویید. با این کار بافت پارچه استحکام بیشتری پیدا می‌کند و ثابت کردن آن در پنل کار راحت‌تر است.

نکته مهم در خامه دوزی مانتو

اگر قصد دارید خامه دوزی را روی قسمتی از مانتو مانند لبه آستین انجام دهید، می‌توانید این قسمت از لباس را به‌صورت جداگانه آماده کنید و قابلیت اتصال آن به مانتو را ایجاد کنید. در این صورت شستشوی بقیه لباس کار آسانی است . فقط کافی است قسمت خامه دوزی شده را از آن جدا کند. همچنین این کار کمک می‌کند که کیفیت کار هنری خامه دوزی انجام شده، به‌مرور کاهش پیدا نکند.

از لایی چسب استفاده کنید اگر …

اگر قصد دارید همراه با خامه دوزی از سایر ابزارهای هنری مانند منجوق و ملیله در کار استفاده کنید، حتما پشت پارچه را با استفاده از لایی‌چسب محکم کنید تا توان تحمل دوخت سنگین‌تری را داشته باشد.

در نظر داشته باشد که پارچه خامه دوزی تقریبا دارای بافتی نازک و بدن‌نما است. به همین دلیل نمی‌توانید از آن برای تمام قسمت‌های لباس استفاده کنید؛ مگر اینکه یک آستر برای لباس در نظر گرفته باشید.

کاربردهای هنر خامه دوزی

با یادگیری خامـه دوزی می‌توانید از این هنر خلاقانه و جذاب برای تزیین بسیاری از لوازم پارچه‌ای اطراف خود استفاده کنید. در نظر داشته باشید که این هنر فقط به دوخت سنتی روی مانتو منتهی نمی‌شود؛ بلکه کاملا به سلیقه و ذوق هنری شما بستگی دارد.

یادگیری خامـه دوزی و انجام آن به شما امکان می‌دهد که زیبایی بیشتری به مانتو، شال، روسری، دامن و … بدهید. همچنین می‌توانید با استفاده از آن، سرویس خواب، روتختی، بالش، کوسن و یا پشتی تخت سنتی را تزیین کند و حال و هوایی تازه به آن بدهد.

کلام پایانی

یادگیری این هنر به شما این امکان را می‌دهد که اکسسوری‌های زیبا و جذاب خلق کنید. همچنین با یادگیری این هنر می‌توانید منبع درآمد جدیدی برای خود ایجاد کنید. البته در نظر داشته باشید که حتما ابزارهای لازم برای هنر خامه‌دوزی را از متریال مرغوب و باکیفیت تهیه کنید تا بعد از اتمام کار، نتیجه‌ای دلچسب و زیبا به شما ارائه دهد.

به همین دلیل استفاده از پارچه خامـه دوزی مناسب و مرغوب، نخ ابریشمی باکیفیت و سایر ابزارهای لازم، مقدمات مهم و اساسی هنر جذاب خامه دوزی هستند که در کنار یادگیری خامه‌دوزی می‌توانند هنر شما را به‌طور کامل به نمایش بگذارند.

منبع : www.craftsy.com

نویسنده : مرضیه سلگی