مخمل دوزی چیست؟ + آشنایی با تاریخچه و پارچه های مناسب مخمل دوزی
مخمل دوزی و انجام این هنر جذاب روی پارچه دوست‌داشتنی مخمل، کاری مفرح و لذت‌بخش است. شما در حال گلدوزی روی پارچه‌ای نرم و لطیف هستید که به تنهایی نیز زیبا و جذاب است. اما قصد دارید با اضافه کردن لایه‌هایی از گلدوزی و سنگ‌های تزیینی، این پارچه لوس را جذاب‌تر و زیباتر کنید.
شاید در ابتدا مخمل دوزی کمی دلهره‌آور و سخت به نظر برسد؛ اما با یاد گرفتن این هنر به‌راحتی رقص مخمل را در دستان خود می‌بینید و می‌توانید جذابیت‌های بیشتری به این پارچه لوکس و زیبا ببخشید. با توجه به اینکه این مخمل دوزی در میان مردم هنر دوست ایران با استقبال زیادی مواجه است، در این صفحه از روچی قصد داریم زوایای مختلف آن را بررسی کنیم.
همه چیز در مورد مخمل دوزی
مخمل دوزی چیست؟
هنر مخمل دوزی، نوعی سوزن دوزی است که روی پارچه مخمل و برخی از پارچه‌ها انجام می‌شود. همچنین با توجه به اینکه بافت و نوع نخ‌هایی که روی پارچه به کار می‌رود، بخیه‌های دوخته شده در پایان کار، شباهت زیادی به مخمل پیدا می‌کند.
تاریخچه هنر مخمل دوزی
هنر مخمل دوزی از دیرباز و در زمان هخامنشیان در میان ایرانیان مرسوم بوده و در تزیین لباس از آن استفاده می‌شد. همچنین شواهد تاریخی نیز نشان می‌دهند که تولید پارچه مخمل در زمان هخامنشان مرسوم بده و در سایر کشورهای آسیایی و اروپایی در مرغوبیت و کیفیت شهرت داشت. در حال حاضر نیز، شهرهایی که بافت این پارچه را بیشتر انجام می‌دهند، مراکزی مانند مشهد، اصفهان و تهران هستند.
هنر مخمل دوزی از دیرباز و در زمان هخامنشیان در میان ایرانیان مرسوم بوده است.
چرا هنر مخمل دوزی را یاد بگیرم؟
به هزاران دلیل! مخمل به تنهایی زیبا و لوکس است؛ اما با انجام گلدوزی روی آن، جذابیتی بیشتر به دست می‌آورد. درعین‌حال با یادگیری این هنر می‌توانید انواع اکسسوری‌های اطراف خود را زیباتر کنید و درخشش بیشتری به آن ببخشید.
با این هنر می‌توان یقه لباس و لبه آستین را تزیین کرد. می‌توانید یک کوسن زیبا آماده کنید و یا اینکه کیف، شال و سایر موارد پارچه‌ای که در اختیار دارید، زیباتر کنید. به‌طور مثال یک سجاده زیباتر داشته باشید و یا اینکه پرده خانه را جذاب‌تر کنید.
می‌توانید از این هنر برای تزیین روتختی، بالش و یا روکش صندلی استفاده کنید. به‌هرحال دست شما کاملا باز است و فقط کمی خلاقیت را باید چاشنی کار خود کنید تا جای مناسب برای اجرای مخمل دوزی را پیدا کنید.می‌توانید از این هنر برای تزیین روتختی، بالش و یا روکش صندلی استفاده کنید.
برای خرید پارچه مخمل از فروشگاه روچی کلیلک کنید…
گرمای مخمل به خودی خود می‌تواند یک کوسن زیبا و مجلل به شما ارائه دهد. اما با انجام هنر مخمل دوزی روی آن، قیمت و ارزش افزوده بیشتری به پارچه مخمل می‌دهید. حتی می‌توانید با یادگیری این هنر به‌صورت حرفه‌ای، از آن برای کسب درآمد نیز استفاده کنید.
این مزایای این هنر این است که تهیه وسایل و ابزار کار بسیار محدود است و هزینه زیادی ندارد و بیشترین چیزی که باعث ارزش افزوده می‌شود، هنر و خلاقیت شما است. به عبارت دیگر اگر قصد دارید این هنر را برای درآمدزایی یاد بگیرید، هنردوستان و مشتریان شما بیشترین مبلغی که می‌پردازند، خرید هنر و خلاقیت شما است.
وسایل مخمل دوزی
وسایل مخمل دوزی محدود و بسیار ارزان هستند. با در دست داشتن پارچه مخمل، قیچی، نخ ابریشم ضخیم، نخ کاموا، نخ گلابتون و یک کارگاه چوبی می‌توانید کار را شروع کنید. همچنین برای پوشاندن نخ‌های اضافی نیاز به یک پارچه تترون دارید که پشت کار نصب می‌شود.
همچنین تثبیت کننده یکی از ضروری‌ترین ابزارها در میان وسایل مخمل دوزی است. اگر طرح مورد نظر شما در ابعاد کوچک است، می‌توانید از کارگاه چوبی برای تثبیت پارچه استفاده کنید؛ به‌طوری که جای باقی مانده از کارگاه به شکلی در پایان کار مخفی شود. اما درصورتی‌که قصد دارید طرح‌های بیشتری روی کار پیاده کنید، کارگاه‌های چوبی گزینه مناسبی برای تثبیت نیستند. این حلقه‌ها باعث باقی مانده جای چوب روی مخمل شده و در اصطلاح به آن مخمل سوختگی گفته می‌شود. در این موارد بهتر است به شکل دیگری مخمل را تثبیت کنید تا از سوختگی حلقه جلوگیری شود.
البته لازم به ذکر است که دوخت دو تکه مخمل و اتصال آن‌ها به هم چندان آسان هم نیست. هر لحظه ممکن است دو طرف متفاوت مخمل بیشتر حرکت کند و سر جای خود نباشد. این موضوع می‌تواند شما را عصبی کند. همچنین برای دوخت و گلدوزی روی این پارچه نیاز به هنر، خلاقیت و صبر زیاد دارید.
به عبارت دیگر تا جایی که ممکن است نباید اشتباه کنید؛ زیرا دوخت‌های اشتباه می‌تواند در بافت پارچه باقی بماند و جای سوزن روی مخمل باقی بماند. همچنین دوخت‌های اشتباه پی‌درپی باعث پارچه شده پارچه مخمل می‌شود. بنابراین تا جای ممکن صبور باشید و با آرمش هنر مخمل دوزی را انجام دهید تا کیفیت بالاتری داشته باشد.
مطالب مشابه :
- خامه دوزی چیست؟ آشنایی کامل با کاربردها و پارچه های خامه دوزی
- محبوب ترین پارچه های جهان! مردم کشور های مختلف از چه پارچه هایی استفاده میکنند؟
- “آشنایی با هنر رودوزی، کاربردها و پارچه‌های مناسب آن“
- “تنبور دوزی چیست؟ راهنمای کامل وسایل، تکنیک‌ها و کاربردهای آن“
پارچه مناسب مخمل دوزی
همان‌طور که بیان شد بهترین نوع پارچه برای انجام این هنر جذاب، پارچه مخمل است. اما در کنار آن می‌توان از برخی پارچه‌های دیگر نیز استفاده کرد. زمانی مخمل فقط ز ابریشم تهیه می‌شد و البته بسیار گران‌قیمت بود؛ به‌طوری که فقط خاندان سلطنتی می‌توانستند از آن برای تهیه لباس و موارد دیگر استفاده کنند.
اما در حال حاضر انواع دیگر این پارچه در دسترس است که مقرون به‌صرفه هستند. ازجمله این موارد مخمل کش‌دار و مخمل پلی‌استر است. همچنین امروزه از متریال کتان، پنبه، پشم و سایر منسوجات مصنوعی برای تهیه مخمل استفاده می‌شود که قیمت مناسب‌تری دارند و گزینه بهتری برای یک کار هنری جذاب و درعین‌حال لوکس هستند.
برای خرید پارچه های مخمل، فروشگاه اینترنتی خرید پارچه روچی رو بررسی کنید.
طرح‌های مناسب مخمل دوزی
برای انجام این هنر می‌توانید از طرح‌های مختلفی استفاده کنید؛ اما بیش از هر چیزی در این هنر از طرح‌های گل‌وبوته استفاده می‌شود. درعین‌حال برای گلدوزی روی این پارچه از اجرای خطوط زیر و ظریف یا جزییات بسیار زیاد خودداری کتید. زیرا همان‌طور که بیان شد، سوزن دوزی نزدیک به هم روی این پارچه می‌تواند باعث ایجاد پارگی در پارچه مخمل شود و بافت آن را از بین ببرد.
همچنین طرح‌ها و نقوشی که بیشتر روی این پارچه انجام می‌شود، نقاشی‌هایی از گل و بوته و یا خوشنویسی است. همچنین نوع گلدوزی کار شده روی این پارچه به شکلی است که باعث برجسته شدن نقوش شده و حالت سه بعدی به خود می‌گیرد.
کلام پایانی
در پایان این مقاله از روچی باید گفت که هنر مخمل دوزی در کنار جذابیت‌های فوق‌العاده‌ای که دارد، کمی سخت و زمان‌بر است. همچنین به دلیل لطافت پارچه مخمل، باید صبوری بیشتری به خرج بدهید تا طرح‌ها را به‌درستی روی پارچه پیاده کنید. به‌طوری که در کنار ایجاد طرح‌های زیبا، از صدمه زدن به بافت آن جلوگیری کنید.
با تهیه پارچه مخمل در انواع مختلف آن می‌توانید این هنر جذاب را برای تولید انواع اکسسوری‌های پارچه‌ای استفاده کنید. بنابراین نیازی نیست که حتما مرغوب‌ترین و گران‌ترین نوع آن را در دسترس داشته باشید. بلکه زیبایی این پارچه در متریال‌های مختلف آن‌قدر زیاد است که با انواع مقرون به‌صرفه و ارزان قیمت آن نیز می‌توانید هنر خود را به بهترین شکل به نمایش بگذارید و درآمد کسب کنید.
منبع :
نویسنده : مرضیه سلگی
دیدگاهتان را بنویسید